Rusza rehabilitacja dla ozdrowieńców zmagających się z powikłaniami po COVID-19

Narodowy Fundusz Zdrowia rozszerza program rehabilitacji pocovidowej. Teraz pacjenci, którzy przeszli COVID-19, skorzystają z zabiegów rehabilitacyjnych także w gabinecie fizjoterapii, a nawet w domu. Ma to przyspieszyć odzyskanie sił i powrót do codziennych aktywności.

Dla sporej grupy ozdrowieńców pokonanie COVID-19 jest ważnym, ale pierwszym krokiem na drodze do powrotu do pełnej sprawności. Specjaliści szacują, że przynajmniej jedna trzecia pacjentów ma powikłania po chorobie wywołanej koronawirusem. Najczęściej są to problemy z oddychaniem, zmniejszona ogólna sprawność organizmu i tolerancja wysiłku fizycznego, bóle mięśniowo-stawowe, zaburzenia lękowe i depresyjne.

Kompleksowy program rehabilitacji po COVID-19

Narodowy Fundusz Zdrowia przygotował kompleksowy program rehabilitacji po chorobie COVID-19, realizowany w trybie stacjonarnym i w leczeniu uzdrowiskowym. W całym kraju jest już ponad 100 placówek, które dołączyły do programu i leczą lub będą leczyć pacjentów po COVID-19 ze środków wypłacanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

W województwie podlaskim w programie są już trzy placówki:

1. Polsko – Amerykańskie Kliniki Serca Centrum Sercowo – Naczyniowe w Augustowie
2. Szpital Rehabilitacyjno – Uzdrowiskowy w Supraślu  
3. Sanatorium Uzdrowiskowe Augustów w Augustowie 

Lista ta będzie na bieżąco aktualizowana, wówczas, gdy kolejne placówki medyczne zgłoszą akces i potwierdzą spełnianie warunków niezbędnych do realizacji  programu rehabilitacji stacjonarnej, czyli w uzdrowiskach i szpitalach.

Pacjenci, którzy otrzymali skierowanie na rehabilitację, mogą zgłosić się na leczenie do dowolnej placówki w kraju.

Dzięki rehabilitacji pacjenci, który chorowali na COVID-19, znacznie poprawią swoją sprawność oddechową,  zwiększą wydolność wysiłkową i krążeniową. Jednym słowem – szybciej powrócą do pełnej sprawności. Rehabilitacja pozytywnie wpłynie również na ich kondycję psychiczną.

Do programu będzie można dołączyć do 12 miesięcy od zakończenia leczenia związanego z COVID-19.

Skierowanie na rehabilitację wystawi pacjentowi lekarz ubezpieczenia zdrowotnego po zakończeniu leczenia związanego z chorobą COVID-19, na podstawie wyników kilku badań, mi.in. RTG klatki piersiowej, aktualnej morfologii, EKG.

Program gwarantuje od 2 do 6 tygodni kompleksowej rehabilitacji, podczas której pacjenci będą mogli skorzystać z wielu zabiegów, m.in. z:

• kinezyterapii,
• inhalacji,
• hydroterapii,
• fizykoterapii.

I wielu innych według indywidualnych wskazań. Rehabilitowany pacjent może liczyć na minimum 96 zabiegów fizjoterapeutycznych. Ma prawo do konsultacji z personelem medycznym oraz może skorzystać z profesjonalnej terapii psychologicznej. Ponadto każda placówka uczestnicząca w programie zapewnia pacjentom badania diagnostyczne, leki i wyroby medyczne, które są niezbędne do uzyskania najlepszych rezultatów programu leczenia.

Rehabilitacja postcovid w gabinecie fizjoterapeutycznym

Do programu rehabilitacji COVID-19 w gabinecie fizjoterapeutycznym kwalifikują się ozdrowieńcy, nie później niż do 6 miesięcy od zakończenia choroby. Chodzi np. o pacjentów z utrzymującą się dusznością, która poważnie utrudnia normalne funkcjonowanie.

Siłę duszności określa się na podstawie specjalnej skali mMRC (modified Medical Research Council). Już wynik równy lub wyższy 1, w 5 stopniowej skali (0-4), powoduje, że pacjent może zostać skierowany na rehabilitację. Przyjmuje się, że u pacjenta ze wskazaniem 1, duszność występuje podczas szybkiego marszu po płaskim terenie lub pojawia się przy wchodzeniu na niewielkie wzniesienie.

Rehabilitacja postcovid w domu

Pacjenci, którzy przeszli COVID-19, ale mają trudności z samodzielnym poruszaniem, także skorzystają z rehabilitacji postcovidowej. Specjalnie z myślą o nich, program obejmuje również wizyty domowe. Podobnie jak w przypadku rehabilitacji w gabinecie fizjoterapeutycznym, u pacjenta muszą występować duszności (wynik mniejszy lub równy 1). Dodatkowo o zakwalifikowaniu do rehabilitacji w domu decydują:

• ocena 3-9 w skali oceny funkcjonalnej (0-10)
• ocena siły mięśniowej MRC (0-5)
• występowanie zespołu słabości po pobycie pacjenta na oddziale intensywnej terapii.

Z rehabilitacji domowej można skorzystać nie później niż do 6 miesięcy od zakończenia leczenia COVID-19.

Wyspecjalizowane placówki z kontraktem NFZ i skierowanie

Podobnie jak w przypadku rehabilitacji postcovidowej w uzdrowiskach i w trybie stacjonarnym, zabiegi i wizyty fizjoterapeutów w rehabilitacji domowej i ambulatoryjnej są realizowane na podstawie skierowania. Skierowanie wystawi pacjentowi m.in. lekarz rodzinny.

W programie uczestniczą placówki:

• wpisane do Rejestru Podmiotów Prowadzących Działalność Leczniczą (RPWDL),
• z podpisaną umową z Narodowym Funduszem Zdrowia na realizację świadczeń rehabilitacji leczniczej w zakresie fizjoterapii ambulatoryjnej lub domowej,
• wpisane na wykaz podmiotów udzielających świadczeń covidowych.

Program dopasowany do pacjenta

Rehabilitacja postcovidowa w poradni lub w domu trwa do 6 tygodni i jest podzielona na kilka etapów:

• WIZYTA WSTĘPNA (w poradni co najmniej 50 minut, w domu co najmniej 90 minut)

Podczas wstępnej wizyty fizjoterapeutycznej, specjalista przeprowadza szczegółowy wywiad z pacjentem oraz wykonuje podstawowe próby i badania, m.in. oddechowe i wysiłkowe, aby ocenić stan zdrowia pacjenta na początku programu. Wyniki badań początkowych będą porównywane z wynikami po zakończeniu programu i posłużą do oceny efektów terapii.

• WIZYTA TERAPEUTYCZNA (w poradni co najmniej 70 minut, w domu co najmniej 100 minut)

Po wizycie wstępnej fizjoterapeuta ustala z każdym pacjentem kalendarz indywidualnych wizyt terapeutycznych. Program zakłada trzy takie wizyty w każdym tygodniu rehabilitacji. Jednak, gdy stan zdrowia będzie tego wymagał, pacjent może liczyć na dodatkową wizytę w trakcie programu.

Terapia polega na wykonywaniu treningów oddechowych, wytrzymałościowych i interwałowych. Wszystko po to, aby pacjenci jak najszybciej odzyskiwali pełną sprawność. Ponadto pacjenci poznają ćwiczenia, które już po zakończeniu programu, będą mogli samodzielnie i bezpiecznie wykonać w domu.

W zależności od potrzeb i stanu zdrowia chorego możliwe jest włączenie dodatkowych elementów terapii, m.in. technik odksztuszania, treningu równowagi, specjalnych metod rehabilitacji dla pacjentów z problemami neurologicznymi.

• WIZYTA KOŃCOWA (w poradni co najmniej 30 minut, w domu co najmniej 60 minut)

Po zakończeniu ćwiczeń i treningów fizjoterapeuta i pacjent spotykają się na wizycie końcowej. Powtarzają badania i testy wykonane podczas pierwszej wizyty i porównują osiągnięte wyniki, m.in. próby zmęczeniowe i oddechowe (określające skalę występowania duszności).

Skuteczna edukacja, czyli jak żyć po chorobie

Obowiązkowym elementem programu jest edukacja, dzięki której pacjenci będą wiedzieć więcej o samej chorobie i jej powikłaniach. Każdy uczestnik programu dowie się, jak radzić sobie ze skutkami choroby i co robić, aby jak najszybciej wrócić do pełnej sprawności.

Pacjenci dostaną praktyczne wskazówki i szczegółowe plany treningowe, które ułatwią im samodzielnie dochodzenie do zdrowa. M.in. skorzystają z gotowych porad i ćwiczeń dotyczących duszności i zespołu przewlekłego zmęczenia po infekcji wirusowej. Otrzymają również plany z zestawami ćwiczeń do samodzielnego stosowania w domu, dzięki którym będą dopasowywać skalę trudności i intensywności treningu do możliwości własnego organizmu.

Ile NFZ zapłaci za rehabilitację w poradni, a ile w domu?

Za zrealizowanie programu rehabilitacji ambulatoryjnej NFZ zapłaci przeszło 1 000 zł za pacjenta. W przypadku rehabilitacji domowej może to być ponad 1 500 zł za pacjenta. Stawki oszacowała Agencja Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT), na zlecenie Ministerstwa Zdrowia.

Świadczenia będą finansowane na podstawie sprawozdań i rachunków składanych przez realizatorów programu do Oddziałów Wojewódzkich NFZ. Środki na ten cel pochodzą z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.

NFZ