Podzambrowscy przodkowie Jarosława i Lecha Kaczyńskich

W 2008 r. w 17 numerze pisma Związku Szlachty Polskiej "Verbum Nobile" ukazał się artykuł pt. "Podzambrowscy przodkowie Jarosława i Lecha Kaczyńskich" autorstwa Andrzeja Brzóski. W artykule autor pokazał wywód przodków po mieczu braci sięgający początku XVIII wieku. Sprawa nie jest szerzej znana poza wąskim kręgiem genealogów i historyków zajmujących się tymi sprawami. Dlatego chcielibyśmy ją przybliżyć.

Dziś publikujemy rozmowę, jaką przeprowadził Redaktor naczelny Zambrowskiego Portalu Grzegorz Zawistowski z autorem artykułu o podzambrowskich przodkach Jarosława i Lecha Kaczyńskich – Andrzejem Brzóską.

Grzegorz Zawistowski: Dzień dobry.
Andrzej Brzóska: Dzień dobry.

G.Z. Rok temu w Verbum Nobile ukazał się Pański artykuł o przodkach Jarosława i Lecha Kaczyńskich. Skąd pomysł na takie opracowanie i jak do tego doszło?
A.B.: Tekst o przodkach braci Kaczyńskich powstał dość przypadkowo. Od 8 lat zajmuję się genealogią. Początkowo moje poszukiwania dotyczyły własnej rodziny. Z czasem jednak przerodziły się w tropienie historii rodzin szlacheckich z terenu powiatu zambrowskiego, następnie ziemi łomżyńskiej i nurskiej. W 2004 r. przeglądając akta metrykalne parafii Trójcy Przenajświętszej natrafiłem na akt ślubu Stanisławy Kaczyńskiej (mieszkającej wówczas w Sędziwujach) i Stefana Dekutowskiego pochodzącego ze wsi Ołdaki Magna Brok. 27 marca 2005 r. ukazał się 1164 numer tygodnika „Wprost”, a w nim artykuł traktujący o przodkach polskich polityków, w tym prezydenta Kaczyńskiego. Drzewo genealogiczne tam zamieszczone kończyło się na prezydenckim pradziadku Piotrze Kaczyńskim i jego żonie Zofii Gutowskiej. Jeszcze w tym momencie nie miałem zamiaru zajmować się przodkami słynnych bliźniaków. Przełomowe w całej tej sprawie okazało się natrafienie w metrykaliach parafii Rosochate przy okazji badań nad rodziną Laskowskich, na akt ślubu Piotra Kaczyńskiego i Zofii Gutowskiej. Wtedy przypomniałem sobie o metryce ślubu Stanisławy Kaczyńskiej. Otóż jej rodzicami byli Piotr Kaczyński i Zofia z Gutowskich. Stanisława urodziła się we Wradijewce w Guberni Chersońskiej (okolice Odessy) w 1893 r. Z tych terenów pochodziła również Franciszka Świątkowska – żona Aleksandra Kaczyńskiego (dziadka braci Kaczyńskich). Aleksander najprawdopodobniej również urodził się na Ukrainie, ale nie udało mi się tego potwierdzić. Wspomnienie o ukraińskim epizodzie w dziejach rodziny przechowało się u Kaczyńskich. Powszechnie w naszym regionie wiadomo, że bracia Kaczyńscy w dzieciństwie często bywali u siostry swego dziadka w Ołdakach koło Czyżewa. Tą siostrą okazała się być właśnie Stanisława Kaczyńska, która w roku 1919 wzięła ślub ze Stefanem Dekutowskim w zambrowskim kościele. W obliczu tych faktów nie miałem wątpliwości, że trafiłem na rodzinę „tych” Kaczyńskich.

G.Z. Skąd czerpał Pan informacje?
A.B.: Moje ustalenia bazują na aktach metrykalnych parafii Zambrów, Szumowo, Rosochate i Dąbrowa Wielka. Pomocne były również artykuły i wywiady zamieszczone w prasie. Rodzinną parafią Kaczyńskich w XVIII i XIX wieku było Rosochate.

G.Z. Sięgnął Pan aż do roku 1737 pisząc o Walentym Kaczyńskim pochodzącym prawdopodobnie z Kaczyna Starego lub Kaczyna Herbasów. Nie było to na pewno proste. Na jakie problemy napotykał Pan podczas prób dotarcia do korzeni Kaczyńskich?
A.B.: Moje poszukiwania pozwoliły ustalić kolejne 3 pokolenia przodków braci Kaczyńskich. Rok 1737 to przybliżona data urodzin Walentego Kaczyńskiego – prapraprapradziadka braci Kaczyńskich. W tym czasie w parafii Rosochate nie urodził się Walenty Kaczyński. Natomiast w sąsiedniej parafii Dąbrowa Wielka urodziło się w tym czasie aż trzech Walentych Kaczyńskich. W tej parafii znajdują się dwie wsie Kaczyn Stary i Kaczyn Herbasy, które są gniazdami rodu Kaczyńskich herbu Suchekownaty. Informacje o Walentym Kaczyńskim czerpałem z metryk jego dzieci, które niestety nie zawierały żadnych danych umożliwiających bliższą identyfikację tej osoby. Zachowane metryki rosochackie zaczynają się od roku 1808. Walenty zmarł przed tą datą. Dalsze poszukiwania Walentego i jego przodków w metrykach parafii Dąbrowa Wielka w tej sytuacji stały się niemożliwe. Być może księgi sądowe ziemi drohickiej, obecnie przechowywane w Mińsku na Białorusi zawierają informacje o Walentym Kaczyńskim osiadłym z żoną Katarzyną w Skarzynie Abramach i pozwolą w przyszłości na ustalenie dalszych przodków.

G.Z.: W artykule wymieniony jest herb Pomian …
A.B.: Tak, rzeczywiście. Zasugerowałem się informacjami podanymi przez braci Kaczyńskich. W ziemi łomżyńskiej, w powiecie ostrołęckim mieszkają Kaczyńscy herbu Pomian. Nie mają oni jednak nic wspólnego poza nazwiskiem z Kaczyńskimi z Kaczyna Starego i Herbasów w ziemi drohickiej. Ci, bowiem pieczętowali się herbem Suchekownaty i byli obecni w tych miejscowościach, co najmniej od roku 1446. Informacje te uzyskałem już po publikacji artykułu od p. Tomasza Jaszczołta – autora pracy doktorskiej o szlachcie drohickiej.

G.Z. W Pańskim opracowaniu przy opisie przodków obecnego Prezydenta RP często przewijają się takie nazwy miejscowości jak Rosochate, Zambrów, Skarzyn Nowy, Skarzyn Stary. Można więc powiedzieć, że swoje korzenie mają na naszych terenach?
A.B.: Absolutnie tak! Co prawda gmina Czyżew zdążyła nadać honorowe obywatelstwo panu prezydentowi, ale to gmina Zambrów (i staropolski Powiat Zambrowski) dzierżą w tej sprawie palmę pierwszeństwa. Piotr i Stanisław Kaczyńscy (pradziad i prapradziad prezydenta) urodzili się w Skarzynie Nowym, natomiast Mikołaj Kaczyński (praprapradziad) urodził się w Skarzynie Abramach (obecnie jest to cześć wsi Skarzyn Nowy). Wszystkie te miejscowości należały do tej części parafii Rosochate, która wchodziła w skład powiatu zambrowskiego. Oprócz miejscowości są jeszcze nazwiska występujące w genealogii Kaczyńskich, takie jak Skarzyński, Ossowski, Krajewski, Mościcki, Godlewski, Gutowski, Biały, Zawistowski, Dąbrowski. Trzy pierwsze z nich to gniazdowa szlachta powiatu zambrowskiego. Pozostałe rodziny to nasi najbliżsi sąsiedzi z ziemi nurskiej, drohickiej i bielskiej.

GZ. W ostatnich latach, chociażby wśród moich znajomych, zauważyłem wzmożone zainteresowanie genealogią własnych rodzin. Czy jest może w Zambrowie, albo ma szanse powstania jakieś koło zainteresowań lub klub, w którym mogliby się spotykać i wymieniać poglądami, radami oraz chwalić efektami swoich poszukiwań, osoby zainteresowane genealogią?
A.B.: Mimo rosnącej popularności genealogii, sami genealodzy w naszej okolicy nie są zbyt liczni. Wiem, że oprócz mnie są w Zambrowie co najmniej trzy osoby, które od lat zajmują się historią swoich rodzin. Pojawiają się również osoby nowe. Sprawy o które Pan pyta są realizowane przez towarzystwa genealogiczne, powoływane do życia przez samych zainteresowanych. W naszej części Mazowsza jak do tej pory nie powstała tego typu inicjatywa. Najbliższe nam terytorialnie tego typu stowarzyszenia to Suwalskie Towarzystwo Genealogiczne i Warszawskie Towarzystwo Genealogiczne. Podobną rolę spełniają portale i strony genealogiczne, których stale przybywa. Internet bardzo popularyzuje i wspiera badania genealogiczne. Często forum wymiany informacji i doświadczeń stają się zjazdy rodzinne. Do tej pory w naszej okolicy takie zjazdy organizowali Krajewscy, Gosiewscy i Zaniewscy.

G.Z. Dziękuję za rozmowę i gratuluję dotychczasowych osiągnięć. Do widzenia.
A.B. Również dziękuje. Do widzenia.

Przedstawiamy drzewo genealogiczne opracowane przez pana Andrzeja Brzóskę: KLIKNIU TU - DRZEWO J. i L. Kaczyńskich

Polecamy:
:: I Zjazd Rodu Zaniewskich