ZUS: jakie składki za studenta na umowie o pracę, umowie zlecenie czy o dzieło?

Wiele studentów decyduje się na pracę w trakcie trwania roku akademickiego lub w wakacje. Przed podpisaniem umowy należy zapoznać się z kryteriami obowiązującymi w każdym rodzaju umowy, aby wiedzieć o przysługujących świadczeniach czy obowiązku płacenia składek na ubezpieczenia społeczne.

Nie każda umowa zawarta ze studentem rodzi obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Studenci bardzo często zatrudniani są na zleceniach z uwagi na to, że do 26. roku życia  za studenta-zleceniobiorcę firma nie zapłaci składek do ZUS-u.

Ważne! Według przepisów ubezpieczeniowych studentem nie jest osoba studiów doktoranckich i podyplomowych, nawet jeżeli nie ukończyła jeszcze 26. roku życia.

Umowa zlecenie ze studentem

Umowa zlecenie z koniecznością płacenia składek obowiązuje, gdy student skończy 26 lat lub utraci status studenta, np. w czerwcu obroni pracę licencjacką i od października rozpoczyna studia magisterskie. W takich przypadkach zleceniodawca musi zgłosić studenta do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Tym samym studenta obejmie ubezpieczenie: emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne, z wyjątkiem chorobowego, które jest dobrowolne.

Dobrowolne  ubezpieczenie  chorobowe, z którego wypłacane są np. zasiłki chorobowe i macierzyńskie, następuje na wniosek studenta  zgłoszony do zleceniodawcy. Student  powinien na bieżąco powiadamiać swojego zleceniodawcę, czy nadal posiada status studenta. Bez tej informacji zleceniodawca nie będzie w stanie prawidłowo rozliczać się z ZUS. Warto wiedzieć, do kiedy jest się studentem, a kiedy traci się ten status.

W przypadku studiów, gdzie nie ma obrony pracy dyplomowej, np. na kierunkach lekarskich, studentem jest się do dnia zdania ostatniego egzaminu. Z kolei studenci farmacji zachowują status studenta do ostatniego dnia obowiązkowych praktyk.

Umowa o pracę ze studentem

Umowa o pracę zobowiązuje do odprowadzania składek w każdym przypadku, nawet jeśli posiadany jest status studenta. Odprowadzanie wszystkich składek, w tym chorobowej, jest konieczne. Student zatrudniony na umowę o pracę, nawet jeśli ma mniej niż 26 lat, podlega ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak pozostali pracownicy.

Student na etacie cieszy się wieloma  przywilejami, których nie mają osoby pracujące na umowę zlecenia. Ma prawo między innymi  do płatnego urlopu czy wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych. Objęty jest także wszystkimi obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi, a dzięki temu korzysta z ochrony, którą te ubezpieczenia gwarantują – ma prawo do świadczeń m.in. w razie choroby czy macierzyństwa.

Umowa o dzieło ze studentem

Umowa o dzieło niezależnie czy jest się studentem, nie zobowiązuje do płacenia żadnych składek, o ile jest to jedyny tytuł do ubezpieczeń społecznych.

Student, który pracuje  na umowie bez składek ma więcej wynagrodzenia na „rękę”, ale nie ma ubezpieczenia, czyli tym samym  prawa do świadczeń. Oznacza to, że jeśli np. rozchoruje się, to nie otrzyma zasiłku chorobowego, a w przypadku nieszczęśliwego wypadku, nie dostanie odszkodowania. Za leczenie też będzie musiał zapłacić z własnej kieszeni.

Zanim zdecydujemy się podjąć pracę, warto zastanowić się, jakie są plusy i minusy konkretnej umowy.