Jak dbamy o zdrowie w czasach koronawirusa? Nie dbamy, bo nadal palimy

7 kwietnia 2021 roku obchodzimy 71. Światowy Dzień Zdrowia - organizacja tego dnia to inicjatywa Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), której celem jest zwrócenie uwagi na najistotniejsze problemy zdrowotne społeczeństw na całym świecie. Ten temat powinien być nam dobrze znany w dobie pandemii koronawirusa, kiedy szczególnie zalecane jest dbanie o nasze zdrowie – regularne badanie ciśnienia, redukowanie masy ciała oraz bezwzględne zaprzestanie palenia papierosów.

Zdaje się, że nie ma lepszego czasu, aby zadbać o siebie i rzucić palenie – wszyscy doskonale wiemy o negatywnym wpływie COVID-19 na układ oddechowy oraz o tym, że palenie tytoniu uszkadza płuca. Statystyki pokazują jednak, że aż 26% polskiego społeczeństwa pali papierosy, a pandemia oraz większe ryzyko cięższego przebycia choroby nie skłonił większości Polaków do rezygnacji z nałogu.

Co roku w Polsce umiera 65 tys. palaczy, w tym również osoby postronne, które są narażone na toksyczne i rakotwórcze substancje zawarte w dymie papierosowym. Palacze palą, bo są uzależnieni od nikotyny, ale to dym powstający w procesie spalania tytoniu jest dla nas najbardziej niebezpieczny, ponieważ zawiera substancje smoliste oraz wysokie stężenie tlenku węgla. Wszystkie te substancje negatywnie oddziałują na stan ogólny naszego zdrowia, uszkadzają drogi oddechowe oraz przyczyniają się do powstawania wielu chorób, w tym nowotworów.

– To spalanie tytoniu generuje większość substancji smolistych i ponad 70 proc. substancji znajdujących się na liście typowych karcynogenów, czyli substancji rakotwórczych. Jeśli tytoń podgrzewamy do wysokiej temperatury, to ilość poszczególnych uwalnianych substancji jest śladowa w stosunku do normalnych papierosów. Aktualnie testowana jest ta droga podania nikotyny i mamy coraz więcej badań, nie tylko in vitro, czyli na komórkach, ale u zwierząt i obserwacyjnych u ludzi, które pokazują, że podgrzewany tytoń nie jest tak szkodliwy jak tradycyjne papierosy. Bo to substancje smoliste, ta chemia, która wydziela się podczas palenia papierosów, są najbardziej szkodliwym patogenem, bezpośrednio uszkadzają układ krążenia i układ oddechowy i powodują stres oksydacyjny – mówi prof. Andrzej Fal w wywiadzie dla Rzeczpospolitej.

W czasie pandemii niektórzy polscy palacze jednak postanowili zatroszczyć się o zdrowie swoje i swoich bliskich i podjęli się próby rzucenia nałogu, stosując w tym celu podgrzewacze tytoniu (znane jako IQOS-y) oraz e-papierosy. Są to urządzenia bezdymne, które zamiast najbardziej trującego palaczy dymu wydzielają aerozole z nikotyną, dzięki czemu palacze dalej dostarczają tę substancję do organizmu, ale już bez wielu trujących i rakotwórczych substancji w pakiecie, które towarzyszą paleniu papierosów. Dzieje się tak dlatego, że takie urzadzenia nie palą tytoniu, a poprzez to tworzy się w nich mniej trucizn niż w papierosach. Co ciekawe, według ostatnich badań CBOS aż 86% palaczy w Polsce stosujących podgrzewacze tytoniu po to, żeby przestać palić „tradycyjne” papierosy, rzeczywiście już nie wróciło do papierosów. W przypadku osób stosujących w tym celu e-papierosy sukces odniosło 20%. Jednak należy pamiętać, że urządzenia bezdymne nie są obojętne dla zdrowia – to tylko alternatywny sposób dostarczania uzależniającej nikotyny, bez trującego dymu papierosowego i wielu trujących substancji, ale mimo wszystko – sposób nadal szkodliwy. Może to być tylko tymczasowy kompromis, dlatego w pierwszej kolejności trzeba pomyśleć o całkowitej rezygnacji z nałogu, bez żadnych wspomagaczy.