Grypa: czym różni się od przeziębienia i jak można się jej ustrzec?

Grypa jest bardzo zaraźliwa - jedna chora osoba dorosła zaraża średnio 4 osoby. Objawia się nagłym zachorowaniem, wysoką gorączką powyżej 38°C, dreszczami oraz bólami głowy i mięśni, a ciężki przebieg choroby może prowadzić do groźnych powikłań.

Grypa to zespół objawów klinicznych związanych z ostrym zakażeniem układu oddechowego przez wirusa grypy. Jest chorobą zakaźną przenoszącą się głównie drogą kropelkową, przez kontakt bezpośredni lub ze skażoną powierzchnią. Choroba jest bardzo zaraźliwa - jedna chora osoba dorosła zaraża średnio 4 osoby. Grypa objawia się nagłym zachorowaniem, wysoką gorączką powyżej 38°C, dreszczami oraz bólami głowy i mięśni. Ciężki przebieg choroby może prowadzić do groźnych powikłań tj. zapalenia płuc i oskrzeli, zapalenia ucha środkowego, zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia.

Wyróżnia się cztery typy wirusów grypy: A, który dzieli się na podtypy A/H1N1/ , A/H3N2/ , A/H2N2/ i inne oraz B,C i D. Zachorowania na grypę u ludzi wywołują typy A i B, które podlegają częstej zmienności antygenowej (przy czym zmiany typu A zachodzą znacznie szybciej niż typu B) powodując powstanie nowych wariantów wirusa. To właśnie one są odpowiedzialne za występowanie sezonowych epidemii i wymuszają coroczne zmiany składu szczepionki. Zakażenia wirusami grypy typu C mają zwykle charakter bezobjawowy, natomiast wirus grypy typu D wywołuje zakażenia bydła.

Grypa jest jedną z najczęściej występujących wirusowych chorób zakaźnych i istotną przyczyną zachorowań oraz zgonów w wielu regionach świata, także w Polsce. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) co roku na grypę:

• choruje od 330 mln do 1,76 mld ludzi,
• 3-5 mln osób cierpi z powodu jej ostrych objawów,
• umiera od 500 tys. do miliona osób.

Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania infekcjom i powikłaniom powodowanym przez wirusy grypy są szczepienia. Są one szczególnie ważne dla osób o wysokim ryzyku wystąpienia poważnych powikłań pogrypowych, a także dla ludzi z otoczenia osób z grupy wysokiego ryzyka oraz ich opiekunów. WHO zaleca szczepienia przeciwko grypie sezonowej:

• ze wskazań klinicznych i indywidualnych:

- osobom po transplantacji narządów,

- przewlekle chorym dzieciom (od ukończenia 6 miesiąca życia) i dorosłym

- osobom w stanach obniżonej odporności,

 -  dzieciom z grup ryzyka od ukończenia 6 miesiąca życia do 18 roku życia,

 -  dzieciom z wadami wrodzonymi serca,

 -  kobietom w ciąży lub planującym ciążę.

• ze wskazań epidemiologicznych wszystkim osobom od ukończenia 6. miesiąca życia, a w szczególności:

- zdrowym dzieciom w wieku od ukończenia 6. miesiąca życia do 18. roku życia,

-  osobom w wieku powyżej 55 lat

-  osobom mającym bliski kontakt zawodowy lub rodzinny z dziećmi w wieku poniżej 6 miesiąca życia oraz z osobami w wieku podeszłym lub przewlekle chorymi,

-  pracownikom ochrony zdrowia (personel medyczny, niezależnie od posiadanej specjalizacji oraz personel administracyjny), szkół, handlu, transportu,

- pensjonariuszom domów spokojnej starości.

Ministerstwo Zdrowia poinformowało, jak będą prowadzone szczepienia przeciw grypie w sezonie 2022/2023. Pacjenci, mogą skorzystać z częściowej lub całkowitej refundacji szczepionki oraz bezpłatnie zaszczepić się przeciw grypie w placówkach medycznych oraz aptekach zgłoszonych do Narodowego Funduszu Zdrowia. W procesie zaszczepienia kluczowe są recepty, które mogą być wystawione wyłącznie przez lekarzy. To od nich realnie zależy poziom wyszczepialności pacjentów, dla których szczepienie może być interwencją ratującą zdrowie, a nawet życie.

:: W zależności od preparatu szczepionkę bezpłatnie mogą uzyskać:

- kobiety w ciąży,

- osoby w wieku powyżej 75 lat.

:: Z refundacji szczepionki w wysokości 50% mogą skorzystać:

- dzieci w wieku od 6. miesiąca do 18. roku życia,

- osoby w wieku 18 – 65 lat z grup ryzyka ciężkiego przebiegu grypy,

- osoby w wieku od 65 lat do 75 lat.

Podstawowe zasady higieny osobistej w zapobieganiu zakażeniu wirusem grypy:
- higiena kaszlu (zasłanianie nosa i ust chusteczką higieniczną podczas kichania i kaszlu),
- używanie jednorazowych chusteczek higienicznych i wyrzucanie ich do kosza natychmiast po użyciu,
- bezwzględne przestrzeganie higieny rąk (częste mycie rąk wodą z mydłem),
- częste i dokładne wietrzenie pomieszczeń,
- unikanie kontaktów z osobami zakażonymi.

Z materiałami informacyjnymi o grypie można się zapoznać na stronie internetowej Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy https://opzg.pl.