Brexit: Jak korzystać ze świadczeń zdrowotnych po 31.12.2020 r.?

1 stycznia dotychczasowe uprawnienia do świadczeń zdrowotnych zachowa tylko część osób – te osoby, które nabyły uprawnienia przed 1 stycznia 2021 r. i będą niezmiennie ubezpieczone w Polsce i jednocześnie będą przebywać lub mieszkać w Wlk. Brytanii albo będą ubezpieczone w Wlk. Brytanii i jednocześnie będą przebywać lub mieszkać na terytorium Polski.

1 stycznia 2021 r. zmienią się wzajemne zasady korzystania ze świadczeń zdrowotnych dla obywateli Wielkiej Brytanii i Polski, wynikające z unijnych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Dlatego:

1. Nie będzie można posługiwać się na terytorium Polski i Wlk. Brytanii następującymi dokumentami wydanymi przez NHS lub NFZ:

• Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) i Certyfikatem Tymczasowo Zastępującym EKUZ
• S1
• S2, S3 – dokumentami uprawniającymi do planowych świadczeń zdrowotnych
• DA1 lub E123 – dokumentami uprawniającymi do świadczeń zdrowotnych w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.

2. Wygasną dotychczasowe uprawnienia do świadczeń zdrowotnych. Zachowa je tylko część osób – te osoby, które nabyły uprawnienia przed 1 stycznia 2021 r. i będą niezmiennie ubezpieczone:

• w Polsce i jednocześnie będą przebywać lub mieszkać w Wlk. Brytanii,
• w Wlk. Brytanii i jednocześnie będą przebywać lub mieszkać na terytorium Polski.

:: Czy będziesz mógł się leczyć w Polsce, jeśli jesteś ubezpieczony w Wlk. Brytanii i mieszkasz w Polsce

Tak, zachowasz prawo do opieki zdrowotnej w Polsce na koszt NHS, jeśli 31 grudnia 2020 r. będziesz objęty ubezpieczeniem zdrowotnym w Wlk. Brytanii. Będziesz je miał tak długo, jak długo nie zmieni się Twoja sytuacja. Zmieni się ona, jeśli stracisz ubezpieczenie w Wlk. Brytanii lub przestaniesz mieszkać w Polsce. Prawo to będzie także przysługiwać członkom Twojej rodziny.

W sytuacji niejednoznacznej – zgłoś się do swojego oddziału NFZ, żeby ustalił Twoje uprawnienia lub skontaktuj z NHS. Każda zmiana Twojego statusu może wpłynąć na zasady korzystania ze świadczeń, dlatego musisz ją zgłosić do NFZ.

:: Jakie dokumenty potwierdzą prawo do świadczeń zdrowotnych

Prawo do świadczeń zdrowotnych potwierdzi jeden z dokumentów wydanych przez NHS i zarejestrowanych w oddziale NFZ:

• S1 wydany przez NHS
• S072 wysłany przez NHS elektronicznie.

Jeżeli Twoja sytuacja życiowa nie zmieni się po zakończeniu okresu przejściowego, poświadczenia wydane przed 31.12.2020 r. na podstawie dokumentu S1 lub formularzy E106, E109, E120, E121 – zachowają ważność do wskazanego w nich terminu lub do czasu wydania nowego. Dokument ten będzie podstawą dostępu do opieki zdrowotnej w Polsce na zasadach dotychczas obowiązujących.

:: Jakie masz obowiązki

Musisz zgłosić w swoim oddziale NFZ każdą zmianę swojej sytuacji życiowej, np. gdy zmienisz państwo, w którym się zatrudniasz lub ubezpieczasz, stracisz status członka rodziny.

:: Czy będziesz mógł się leczyć w Wlk. Brytanii, jeśli jesteś ubezpieczony w Polsce i mieszkasz w Wlk. Brytanii

Tak, zachowasz prawo do opieki zdrowotnej w Wlk. Brytanii na koszt NFZ, jeśli 31 grudnia 2020 r. będziesz objęty ubezpieczeniem zdrowotnym w Polsce. Będziesz je miał tak długo, jak długo nie zmieni się Twoja sytuacja. Zmieni się ona, jeśli stracisz ubezpieczenie w Polsce lub przestaniesz mieszkać w Wlk. Brytanii. Prawo to będzie także przysługiwać członkom Twojej rodziny.

W sytuacji niejednoznacznej – zgłoś się do swojego oddziału NFZ, żeby ustalił Twoje uprawnienia lub skontaktuj z NHS. Każda zmiana Twojego statusu może wpłynąć na zasady korzystania ze świadczeń, dlatego musisz ją zgłosić do NFZ.

:: Jakie dokumenty potwierdzą Twoje prawo do świadczeń zdrowotnych

Prawo do świadczeń zdrowotnych potwierdzi jeden z dokumentów zarejestrowanych w Wielkiej Brytanii.

• S1 wydany przez oddział wojewódzki NFZ
• S072 wysłany przez NFZ elektronicznie.

:: Jakie masz obowiązki

Musisz zgłosić w swoim oddziale NFZ każdą zmianę swojej sytuacji życiowej, np. zmienisz państwo, w którym się zatrudniasz lub ubezpieczasz, stracisz status członka rodziny.

:: Jakie będą zasady korzystania ze świadczeń podczas pobytu czasowego w Polsce lub Wielkiej Brytanii

• Zasady leczenia nagłego

Zachowasz prawo do leczenia nagłego i niezbędnego na podstawie EKUZ PL lub EKUZ UK, jeżeli:

- Twoje leczenie rozpocznie się przed 31 grudnia 2020 r. i zakończy później

- Twój tymczasowy i nieprzerwany pobyt w Wielkiej Brytanii lub Polsce rozpocznie się przed 1 stycznia 2021 r. – udzielanie świadczeń może się rozpocząć później.

Pamiętaj, dla osób ubezpieczonych w Wlk. Brytanii zostaną wydane nowe karty EKUZ UK.

• Zasady leczenia planowanego

Zachowasz prawo do leczenia planowanego na podstawie dokumentu S2 (S2 PL, S2 UK). Nastąpi to wówczas, gdy otrzymasz zgodę na leczenie planowane lub złożysz o nią wniosek przed 31 grudnia 2020 r. Leczenie może się rozpocząć i zakończyć później.

:: Jak można nabyć uprawnienia do świadczeń zdrowotnych w Polsce

Mieszkasz w Polsce, jesteś obywatelem Polski lub Wielkiej Brytanii i utraciłeś prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych na koszt Wlk. Brytanii? Jeśli chcesz korzystać z opieki zdrowotnej w Polsce, to musisz nabyć do tego prawo. Nabywasz prawo do ubezpieczeń społecznych, jeśli:

1. Ubezpieczysz się w Polsce w wyniku zatrudnienia lub samozatrudnienia.
2. Będziesz pobierać brytyjską emeryturę lub rentę przekazywaną do Polski za pośrednictwem banku prowadzącego działalność w Polsce.
3. Uzyskasz w Polsce status osoby bezrobotnej.
4. Krewny zgłosi Cię do ubezpieczenia jako członka rodziny.
5. Ubezpieczysz się dobrowolnie w NFZ, składając wniosek w oddziale NFZ.

Jeżeli zamierzasz skorzystać z ubezpieczenia dobrowolnego w NFZ, uzyskaj od instytucji brytyjskiej (NHS) zaświadczenie potwierdzające wcześniejsze ubezpieczenie zdrowotne w Wlk. Brytanii (formularz E104/UK) – zwolni Cię to z opłaty za przerwę w ubezpieczeniu w Polsce.

Ważne! Niektórym osobom przysługuje prawo do świadczeń zdrowotnych, mimo że nie są ubezpieczeni ani obowiązkowo, ani dobrowolnie. Są to:

• kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu – jeśli mają obywatelstwo polskie i mieszkają w Polsce,
• dzieci do 18 lat – jeśli mają obywatelstwo polskie,
• osobom spełniające kryterium dochodowe określone w przepisach o pomocy społecznej – na podstawie decyzji wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, wydanej zgodnie z art. 54 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – jeśli mają obywatelstwo polskie i mieszkają w Polsce.