Wiemy, na jakie zawody będzie zapotrzebowanie na rynku pracy

Automatyk, dekarz, monter nawierzchni kolejowej, technik budowy dróg, technik programista, technik robotyk, technik spawalnictwa – to wybrane zawody szkolnictwa branżowego, na które prognozowane jest szczególne zapotrzebowanie na pracowników na krajowym rynku pracy. Już po raz trzeci MEN ogłosił w formie obwieszczenia prognozę zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy.

Każdego roku MEiN ogłasza prognozę zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego. Oprócz zapotrzebowania na krajowym rynku pracy, obwieszczenie zawiera również wykaz potrzebnych zawodów w poszczególnych województwach. Celem prognozy jest wskazanie w jakim kierunku powinna kształtować się oferta szkolnictwa branżowego w odniesieniu do potrzeb krajowego i wojewódzkiego rynku pracy.

Prognoza na krajowym rynku pracy

Prognoza krajowa zawiera alfabetyczny wykaz 28 zawodów, dla których, ze względu na znaczenie dla rozwoju państwa, jest prognozowane szczególne zapotrzebowanie na rynku pracy. Zawody o szczególnym znaczeniu dla rozwoju państwa to: automatyk, dekarz, elektromechanik, elektronik, elektryk, kierowca mechanik, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechatronik, monter nawierzchni kolejowej, murarz-tynkarz, operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych, operator maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, technik automatyk, technik automatyk sterowania ruchem kolejowym, technik budowy dróg, technik dekarstwa, technik elektroenergetyk transportu szynowego, technik elektronik, technik elektryk, technik energetyk, technik mechanik, technik mechatronik, technik programista, technik robotyk, technik spawalnictwa, technik transportu kolejowego.

W 2021 r. na liście krajowej pojawiły się po raz pierwszy 4 zawody:

• Dekarz – aktualne i przewidywane zapotrzebowanie na pracowników znacznie przekracza liczbę kształconych obecnie osób i wynika z potrzeb rynkowych zidentyfikowanych w branży dekarskiej. 
• Technik dekarstwa (nowy zawód od września 2021 r.) – analizy rynku wykazały konieczność dalszego rozwoju kwalifikacji w zawodzie dekarz przez umożliwienie uzyskania bardziej zaawansowanych kwalifikacji i zapewnienie perspektyw rozwoju dla absolwentów zawodu.
• Technik robotyk (nowy zawód od września 2021 r.) – zmiany technologiczne powodują zasadność, a nawet konieczność wprowadzenia tego zawodu. Odpowiednie zaawansowanie kwalifikacji i innowacyjny charakter zawodu będą stanowić o jego atrakcyjności wśród potencjalnych uczniów.
• Monter nawierzchni kolejowej – zawód został dodany ze względu na planowany rozwój infrastruktury kolejowej, m.in. w związku z budową Centralnego Portu Komunikacyjnego, a także z planami rządu w zakresie rozwoju sieci kolejowej w Polsce.

Zawody poszukiwane w województwie podlaskim

Wśród zawodów szkolnictwa branżowego, dla których jest prognozowane istotne zapotrzebowanie na pracowników w województwie podlaskim znajdują się m.in. (alfabetycznie): automatyk, betoniarz-zbrojarz, cukiernik, dekarz, elektromechanik, elektromechanik pojazdów samochodowych, elektronik, elektryk, kierowca mechanik, krawiec, kucharz, lakiernik samochodowy, mechanik pojazdów kolejowych, mechanik pojazdów samochodowych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, mechatronik, monter izolacji budowlanych, monter izolacji przemysłowych czy monter konstrukcji budowlanych.

Wykaz zawodów szkolnictwa branżowego, dla których jest prognozowane istotne zapotrzebowanie na pracowników w województwie podlaskim

Natomiast umiarkowane zapotrzebowanie przewidywane jest m.in. na stanowiskach (alfabetycznie): asystent osoby niepełnosprawnej, asystentka stomatologiczna, blacharz samochodowy, florysta, fotograf, fryzjer, higienistka stomatologiczna, kelner, mechanik motocyklowy, obuwnik, ogrodnik, operator urządzeń przemysłu chemicznego, opiekun medyczny, opiekun w domu pomocy społecznej, opiekunka środowiskowa, podolog, pracownik pomocniczy gastronomii.

Wykaz zawodów szkolnictwa branżowego, dla których jest prognozowane umiarkowane zapotrzebowanie na pracowników w województwie podlaskim

Czym jest prognoza? 

Pierwsza prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy została opublikowana w 2019 roku. Prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego ma na celu wspomaganie celowego i adekwatnego kształcenia zawodowego, a tym samym przyczynianie się do przeciwdziałania bezrobociu wśród absolwentów szkół prowadzących kształcenie zawodowe w Polsce. 

Prognoza uwzględnia dane Instytutu Badań Edukacyjnych opracowane w szczególności na podstawie statystyki publicznej (Główny Urząd Statystyczny), danych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Systemu Informacji Oświatowej. Ważną rolę odgrywają również opinie rad sektorowych do spraw kompetencji i Rady Programowej do spraw kompetencji, a także ministrów właściwych dla zawodów szkolnictwa branżowego.

W ramach znowelizowanych przepisów prawa oświatowego, samorządy na 2022 rok otrzymają zwiększoną subwencję oświatową na szkoły kształcące w zawodach, na które prognozowane jest szczególne zapotrzebowanie na krajowym rynku pracy, wskazane w prognozie z roku 2021.

4 nowe zawody w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego

Technik dekarstwa, Technik stylista, Technik robotyk i Podolog to 4 nowe zawody wprowadzone do klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego.

Z propozycją wprowadzenia nowego zawodu Technik dekarstwa do ministra właściwego do spraw gospodarki wystąpiło „Polskie Stowarzyszenie Dekarzy” wskazując na niedobór pracowników w branży dekarskiej, w tym wykwalifikowanej kadry średniego szczebla technicznego na poziomie kierowniczym. Zwracano również uwagę na zamknięcie ścieżki edukacyjnej po zakończeniu kształcenia w zawodzie Dekarz. Kształcenie w zawodzie Technik dekarstwa, przypisanym do branży budowlanej, będzie realizowane w technikum oraz branżowej szkole II stopnia - na „podbudowie” zawodu Dekarz.

Wprowadzenie zawodu Technik stylista jest odpowiedzią na znaczący deficyt wykwalifikowanej kadry o interdyscyplinarnych umiejętnościach w branży przemysłu mody. Wpisanie nowego zawodu poparte zostało pozytywną opinią organizacji pracodawców „Pracodawcy Pomorza” oraz „Sektorowej Rady do spraw Kompetencji Sektora Przemysłu Mody i Innowacyjnych Tekstyliów”. W zawodzie tym będzie można kształcić się w technikum oraz branżowej szkole II stopnia - na „podbudowie” zawodu Krawiec.

Wprowadzenie zawodu Technik robotyk, przypisanego do branży elektroniczno-mechatronicznej, w którym kształcenie będzie odbywało się w technikum, jest wynikiem oczekiwań szerokiej grupy pracodawców w związku z informatyzacją, automatyzacją i robotyzacją procesów produkcyjnych. Takie zapotrzebowanie potwierdziła również opinia organizacji pracodawców „Konfederacja Lewiatan”.

Natomiast wprowadzenie do systemu oświaty zawodu Podolog (pozytywnie zaopiniowane przez organizację pracodawców „Konfederacja Lewiatan”) wynika z braku wykwalifikowanej kadry na potrzeby usług podologicznych. Zapotrzebowanie na usługi podologa jest bardzo duże, co wynika m.in. z rozwoju chorób cywilizacyjnych np.: cukrzycy, otyłości oraz zmian demograficznych – starzenie się społeczeństwa przy jednoczesnym wydłużaniu się ludzkiego życia.

Zawód Podolog w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego został przyporządkowany do branży fryzjersko-kosmetycznej. Nauka w tym zawodzie będzie możliwa wyłącznie w dwuletniej szkole policealnej prowadzącej kształcenie w formie dziennej lub stacjonarnej, bez możliwości kształcenia na kwalifikacyjnych kursach zawodowych lub kursach umiejętności zawodowych.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2021 r.