Byli harcerze zostali odznaczeni Krzyżami Wolności i Solidarności

Dziewięciu byłych harcerzy IV Zambrowskiej Drużyny Harcerskiej zostało odznaczonych Krzyżami Wolności i Solidarności podczas uroczystości zorganizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej.

22 lutego w środowiskach skautowych i harcerskich na całym świecie obchodzony jest Dzień Myśli Braterskiej. Jego idea zrodziła się w 1926 roku w Stanach Zjednoczonych. Wybór daty padł na 22 lutego - rocznicę urodzin założycieli skautingu Roberta Baden-Powella i jego żony Olave Baden-Powell. Bardzo szybko dzień ten stał się jednym z najważniejszych w kalendarzu światowego skautingu. Był okazją do spotkań, a także pretekstem do wysyłania sobie kart pocztowych z życzeniami. W komunistycznej Polsce Dzień Myśli Braterskiej miał dodatkowy charakter – był bowiem jedną z form kontestacji zawłaszczenia przez komunizm ruchu harcerskiego. Oficjalny Związek Harcerstwa Polskiego, będąc organizacją indoktrynującą młodzież, współpracował wówczas z komunistycznymi organizacjami pionierskimi w krajach bloku sowieckiego. Jednak ci, którym bliskie były ideały niepodległościowego ruchu harcerskiego, 22 lutego wskazywali na swoją łączność ze światowym skautingiem. Podkreślali w ten sposób ciągłość idei z harcerstwem czasów walki o niepodległość, okresu II Rzeczpospolitej oraz Szarych Szeregów. 

Z okazji tego święta odbyła się dzisiaj ceremonia wręczenia Krzyży Wolności i Solidarności osobom związanym w latach 1984-1989 z IV Zambrowską Drużyną Harcerską im. Andrzeja Małkowskiego. W uroczystości organizowanej przez Instytut Pamięci Narodowej udział wzięli m.in.: poseł na Sejm Krzysztof Truskolaski, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Andrzej Dera, prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Łukasz Kamiński, sekretarz generalnego Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej hm. Wiesław Turzański, starosta Robert Rosiak, burmistrz Kazimierz Dąbrowski, a także byli członkowie IV Zambrowskiej Drużyny Harcerskiej. Imprezę poprowadził Dyrektor Biura Edukacji Publicznej IPN dr Andrzej Zawistowski.

- „Dla mnie jest to szczególny dzień, bo tak jak powiedział pan dyrektor – 22 lutego to Dzień Myśli Braterskiej. Dla harcerzy jest to szczególny dzień i myślę, że w dniu dzisiejszym wróciły wspomnienia. Chciałbym podziękować, za tę pracę, za to, co robiliście w latach 80-tych, żeby harcerstwo miało ten wymiar, jaki ma dzisiaj. To wtedy była rzeczywista walka, odwaga, żeby wracać do korzeni i pokazywać, że tradycja nie zginęła. (…) Chciałbym podziękować również Instytutowi Pamięci Narodowej za zorganizowanie bardzo ważnej uroczystości dla harcerzy, gdzie ta działalność, to co robiliście w tych latach tutaj w Zambrowie zostało zauważone i nagrodzone.” - mówił Andrzej Dera, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP.

Głównym punktem dzisiejszej uroczystości było wręczenie Krzyży Wolności i Solidarności. Krzyż Wolności i Solidarności został ustanowiony w sierpniu 2010 roku, w przededniu 30. rocznicy Sierpnia ’80 i powstania NSZZ „Solidarność”. Odznaczenie to przyznawane jest osobom, które w latach 1956–1989, nie zważając na represje i prześladowania, przeciwstawili się komunistycznej dyktaturze i stanęli w obronie podstawowych wartości. Podczas dzisiejszej uroczystości Krzyże otrzymali byli harcerze IV Zambrowskiej Drużyny Harcerskiej:
- Andrzej Brzóska,
- Jacek Choromański,
- Norbert Janc,
- ksiądz Wojciech Kubrak,
- Piotr Łosiewski,
- Rafał Marzec,
- Tadeusz Rogowski,
- ksiądz Tomasz Stefanowski,
- Grzegorz Żakowicz.

- „Mam szczerą wolę całym życiem pełnić służbę Bogu i Polsce, nieść chętną pomoc bliźnim i być posłusznym Prawu Harcerskiemu - te słowa stały się dla nas drogowskazem, dla nas i dla trzystu osób, które przewinęły się przez te wszystkie lata. Ale to wszystko, co się zaczęło od naszego biegania w krótkich spodenkach po ulicach Zambrowa, wkrótce okazało się, że jest to nasze całe życie. Wszyscy, którzy tu dzisiaj staliśmy, oddali po prostu kawał swojego życia harcerstwu, temu miastu, ideałom, które dla nas były tak ważne. ” - mówił Norbert Janc, pierwszy drużynowy IV Zambrowskiej Drużyny Harcerskiej.

Słowa uznania do odznaczonych dziś harcerzy z IV ZDH skierował również Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda.

- „Pragnę przy tej okazji wyrazić moją wdzięczność wszystkim działaczom antykomunistycznej opozycji w Zambrowie i serdecznie pozdrowić działających tu harcerzy i instruktorów. Życzę Państwu, by dzisiejsza uroczystość zainspirowała do refleksji nad historią ruchu harcerskiego i antykomunistycznej opozycji, pozostając wyjątkowym spotkaniem w harcerskim kręgu.” – napisał w liście Prezydent Andrzej Duda.



Uroczystość zakończyła się wspólnym śpiewem pieśni harcerskich, a także symbolicznym poczęstunkiem, podczas którego byli członkowie IV Zambrowskiej Drużyny Harcerskiej mogli powspominać dawne czasy.

Przypominamy, że od połowy lat osiemdziesiątych IV Zambrowska Drużyna Harcerzy im. Andrzeja Małkowskiego była najważniejszym opozycyjnym środowiskiem skupiającym młodzież w Zambrowie. Wybierając patrona, drużyna nawiązywała do tradycji ruchu harcerskiego i wyrażała sprzeciw wobec komunistycznego zniewolenia. Formalnie prowadziła działalność w ramach Związku Harcerstwa Polskiego, jednak ściśle współpracowała z opozycyjnym Ruchem Harcerstwa Rzeczypospolitej. W drużynie obowiązywały zakazane przez władze ZHP przedwojenne przyrzeczenie i prawo harcerskie oraz stopnie. Harcerze angażowali się w obchody rocznic najważniejszych wydarzeń z historii Polski, takich jak odzyskanie niepodległości, bitwa warszawska, a także w upamiętnianie ofiar stanu wojennego. Współpracowali z lokalnym środowiskiem konspiracyjnej „Solidarności”, uczestnicząc m.in. w kolportażu wydawnictw bezdebitowych, pielgrzymkach i mszach świętych za Ojczyznę. Współtworzyli w Zambrowie ogniwa Federacji Młodzieży Walczącej oraz Niezależnego Ruchu Solidarności Młodych. Zaangażowali się w kampanię wyborczą „Solidarności” w 1989 r. W 1989 r. IV ZDH wystąpiła z ZHP i zgłosiła akces do Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej. Zakończyła swoją działalność w 2001 roku.

Więcej na temat działalności IV Zambrowskiej Drużyny Harcerskiej można znaleźć w specjalnie przygotowanej broszurze autorstwa Tadeusza Pamzy wydanej przez Instytut Pamięci Narodowej, której wersja elektroniczna znajduje się tutaj: „Dumnie nosi czarne chusty...”

Polecamy:
:: Nowe zabytki w Regionalnej Izbie Historycznej [foto]
:: RIH świętował 15-lecie [foto]
:: Wczesnośredniowieczne grodzisko w Porytem Jabłoni doczekało się tablicy informacyjnej [foto]
:: Niebawem ruszą poszukiwania radzieckiego szturmowika
:: „Panny Wyklęte” w Łomży [foto+video]
:: „Niepodległościowy” koncert w PSM [foto]
:: Święto Niepodległości w ZS1 [foto+video]
:: Święto Niepodległości u „Biedronek”
:: Niesamowita wystawa w RIH-u [foto]
:: Wystawa „Czarno-Biały” otwarta [foto]